Türkiye’de KOSGEB’in en az projelerden faydalandığı iller arasında yer alan Şanlıurfa’da özellikle sivil toplum kuruluşları tarafından KOSGEB’e tepkiler var. STK’lar, hazırlanan projelerin KOSGEB personelleri tarafından sümen altı edildiğini açıklıyor.  

TÜMSİAD Şanlıurfa Şube Başkanı Sadık Sade’nin tepki gösterdiği KOSGEB’e ASKON’dan da tepki geldi. ASKON Şube Başkanı Orhan Şahin de, Şanlıurfa’ya atanan KOSGEB uzmanlarının, geçmiş dönemlerde biriken iş yoğunluğundan dolayı tayin istediğini belirterek, “Ancak personelle yapılan sözleşmede 5 Yıl tayin istememe şartı bulunmasına rağmen, tayin isteyerek ilimizden ayrılmakta ve bu sebeple KOSGEB’den ilimizde bulunan başta KOBİ’ler olmak üzere yeteri düzeyde verim alamamaktadırlar” dedi.

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Şanlıurfa Şubesi Başkanı Orhan Şahin, Şanlıurfa ziyaretinde Başbakan Ahmet Davutoğlu’na Şanlıurfa ile ilgili sorunları anlatan 10 maddelik çözüm önerisi sundu. ASKON Başkanı Şahin tarafından hazırlanan çözüm önerilerinde; KOSGEB çalışanları, Teşvik sisteminin promosyonlu döneminin uzatılması, demiryolu çalışmaları, Suriyeli mülteciler ve

yerli otomobil projesinin hayata geçirilmesi gibi konular yer aldı.

Şahin, çözüm önerisi maddeleri arasında yer alan KOSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme İdaresi Başkanlığı) ile ilgili şunları kaydetti;

“KOSGEB’te uzman sayısı artsın”

“İlimize atanan KOSGEB uzmanları, geçmiş dönemlerde biriken iş yoğunluğundan dolayı tayin istemektedirler. Ancak personelle yapılan sözleşmede 5 Yıl tayin istememe şartı bulunmasına rağmen, tayin isteyerek ilimizden ayrılmakta ve bu sebeple KOSGEB’den ilimizde bulunan başta KOBİ’ler olmak üzere yeteri düzeyde verim alamamaktadırlar.

Son 8 yıllık süreçte 3 yıl aralıksız hizmette kalan KOSGEB uzmanı bulunmamaktadır.

Bu konu hakkında gerekli incelemelerin yapılmasını ve KOSGEB bünyesinde bulunan uzman sayısının artırılmasını talep ediyoruz.”

Şahin’in hazırladığı diğer 9 madde ise şöyle…

1-TEŞVİK SİSTEMİNİN PROMOSYONLU DÖNEMİNİN UZATILMASI

5 Nisan 2012’de Dönemin Başbakanı Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından açıklanan ve 19 Haziran 2012 tarihinde yürürlüğe giren yeni teşvik sistemiyle, Şanlıurfa'nın da içinde yer aldığı 6. Bölge İlleri, özel sektör yatırımları için önemli bir ilgi odağı haline gelmiştir.

Şanlıurfa’da hâlihazırda gıda, tekstil ve hazır giyim ile çağrı merkezleri sektörlerinde yatırım yapan veya yatırım kararı alan çok sayıda yatırımcımız mevcuttur.

Ancak, yeni sistemin getirdiği teşvik unsurlarının daha etkin bir şekilde kullanılması, 6. Bölge illerine olan yatırım taleplerinin artarak devam etmesi ve bu taleplerin hayata geçirilmesi için çözülmesi gereken bir takım sorunlar söz konusudur.

Özellikle 6. Bölge illerinde sanayi altyapısının yeterince hazır olmaması nedeniyle, yeni teşvik sistemi istenilen etkiyi gösterememektedir. Yaşanan en önemli sorun, 6. Bölge OSB'lerinin yüksek doluluk oranları ve altyapı yetersizliği nedeniyle yatırımcıya arsa tahsis edilememesidir. Yatırım yeri sorunları nedeniyle, alınan teşvik belgelerinde öngörülen yatırımların gerçekleşmesi daha yavaş olmaktadır.

Yeni Teşvik Sisteminde belirlenen Vergi İndirimi oranı, SGK İşveren Hissesi Desteği süresi ve Faiz İndirim Oranı açısından en üst limitlerden yararlanabilmek için 2015 yılı sonuna kadar en az % 10 yatırım yapılması zorunluluğunun kaldırılması ve teşvik süresinin mevcut destek oranlarıyla 2023 yılı sonuna kadar uzatılmasını talep etmekteyiz.

Ayrıca; basından takip ettiğimiz bilgilerde yatırımları arttırmaya yönelik hazırlanan mevcut teşvik paketi revize edilmektedir, yeni pakette, yalnızca bölgesel değil, bazı illerin ilçelerine de farklı destekler verileceği belirtilmektedir, 6. Bölge teşvik avantajları herhangi bir batı ilinin ilçesine sağlanması durumunda, gelişmişlik sıralamasında gerilerde olan doğu illerine gelecek yatırımların önünü kesecektir. Bu yüzden 6. Bölge teşvik avantajlarının hiçbir batı iline sağlanmamasını talep ediyoruz.

2-BİLİM SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI (SANAYİ BÖLGELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Şanlıurfa’da Gıda İhtisas OSB kurulması için Bakanlığa başvuru yapılmış olup bu talep Bakanlık tarafından uygun görülmüştür. GAP tarımsal sulamasında % 38 paya sahip olan Şanlıurfa’da yeni alanların sulamaya açılmasıyla birlikte, tarımsal üretim hızla artmaktadır. Hâlihazırda, buğday, mısır, fıstık, pamuk… gibi tarımsal ürünlerin en fazla üretildiği yer Şanlıurfa’dır. Ancak, bu ürünler büyük ölçüde Bölge dışında işlenmekte ve katma değer Bölgede kalmamaktadır. Bu nedenle, Şanlıurfa’da bir Gıda İhtisas OSB kurulması kapsamında Bakanlık tarafından yapılan çalışmaların hızlandırılması talep ediyoruz.

Hızla dolan 2. OSB'de firmalara yer verme konusunda sıkıntılar artmaya başlamıştır. Bu kapsamda altyapısı hazır yerlerin yatırımcılara tahsisini hızlandırmak üzere 2. OSB'de devam eden mevcut altyapı çalışmalarının biran önce tamamlanması ve 3. Genişleme alanı altyapı çalışmalarının hız kazanması ilimiz için büyük önem arz etmektedir. Aynı zamanda üst yapıların yapılması ihtiyaç duyulan düzleme maliyetleri OSB'nin kurulduğu alan itibari ile yüksek meblağlar tutmakta ve dışarıdan gelen yatırımcıların yatırım kararı almasını olumsuz etkilemektedir. Özellikle Suriye'den gelen göç dalgası ile en fazla Suriyeliye ev sahipliği yapan Şanlıurfa için her yatırım şimdi çok daha fazla önem kazanmıştır.

Bu nedenle bu düzleme maliyetlerine yönelikte Bakanlık tarafından bir desteğin sağlanmasını talep etmekteyiz.

3.DEMİRYOLU ÇALIŞMALARI

a)ŞANLIURFA OSB DEMİRYOLU BAĞLANTISININ YAPILMASI

GAP’ın başkenti olan Şanlıurfa’da son yıllarda tarımsal üretimle birlikte tarıma dayalı sanayide de çok önemli gelişmeler yaşanmakta ve ülkemizin önde gelen firmaları (Pınar, Eti, Hakan Plastik… vb) Şanlıurfa’da yatırım yapmaktadır.

Yeni teşvik sistemi sonrası Şanlıurfa 1. ve 2. OSB’ler hızla dolmuş olup 3. OSB ile ilgili çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Aynı zamanda,

Hayvancılık İhtisas OSB inşaatı devam etmekle birlikte Gıda İhtisas OSB çalışmaları da hız kazanmıştır. Ancak, Şanlıurfa OSB’nin demiryolu bağlantısı henüz yapılmamıştır. Navlun maliyetleri açısından büyük bir avantaj sağlayarak Şanlıurfa’nın daha rekabetçi bir üretim merkezi olmasına katkı sunacak olan Şanlıurfa OSB demiryolu bağlantısının (proje çalışmaları TCDD tarafından yapılmıştır) hızlı bir şekilde yapılmasını talep etmekteyiz.

b) DİYARBAKIR-ŞANLIURFA YÜKSEK HIZLI TREN PROJESİ

TCDD tarafından Diyarbakır-Şanlıurfa arasında yapılması planlanan demiryolu hattı ile ortalama seyahat süresi yolcu trenleri için 45 dakika, yük trenleri için 135 dakika olarak planlanmaktadır. Bu hat Mürşitpınar İstasyonundan Şanlıurfa’ya, Şanlıurfa’dan Diyarbakır’a bağlanmaktadır. Şanlıurfa-Diyarbakır Hızlı Tren Hattının avan projesi tamamlanmış olup, uygulama projesi için ihaleye çıkılma aşamasındadır. Diyarbakır-Şanlıurfa Yüksek Hızlı Tren Projesinin ihale ve yapım sürecinin hızlandırılmasını ve ülkemizdeki yüksek hızlı tren ağına Şanlıurfa’nın da dahil edilmesini talep etmekteyiz.

4.YENİLENEBİLİR ENERJİ İHTİSAS OSB

Yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş enerjisi potansiyeli en yüksek olan İllerden biri Şanlıurfa’dır. Ancak lisanslı üretim için Şanlıurfa'ya tanınan 7 MW kapasite yetersizdir. Bu kotanın gözden geçirilerek arttırılması talep ediyoruz.

Güneşten enerji üretimi ile ilgili yatırımlarda karşılaşılan en önemli sorunlardan biri de, uygun nitelikte arazi temin ve tahsis edilememesidir. Bu sorunun çözümü için, Karacadağ Kalkınma Ajansının proje desteğiyle Yenilenebilir Enerji İhtisas OSB fizibilite çalışması tamamlanmıştır.. Fizibilite çalışması sonucuna göre, Şanlıurfa’da bir Yenilenebilir Enerji İhtisas OSB kurulması konusunun Bakanlık tarafından da değerlendirilmesi ve destek verilmesini talep etmekteyiz.

5. OSB YER TAHSİSİ SÜRESİNİN UZATILMASI

10.04.2015 Tarihinde 29322 sayılı Resmi gazetede yer alan, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun geçici 9. Maddesinin 4. fıkrasında öngörülen, Organize sanayi bölgesindeki parsellerin tamamı veya kısmen bedelsiz olarak tahsisine ilişkin süre 2 yıl uzatılmıştır. Bu karar 12.04.2015 tarihinde geçerli olmak üzere yayım tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bölgemizde yaşanan olaylarında göz önüne alınarak bölgeler arası rekabet düzeyinin devam edebilmesi, yatırımların sürmesi için bu sürenin 2023 Türkiye hedeflerine kadar uzatılmasını talep etmekteyiz.

6. SURİYELİ MÜLTECİLER

Şanlıurfa Suriye'de yaşanan iç karışıklıktan dolayı sosyal ve ekonomik olarak en fazla etkilenen illerin de başında geliyor.

Bu olaylar neticesinde Türkiye'ye sığınmacı olarak gelen Suriye'li mültecilerin 500 bini Urfa'ya yerleşmiş bulunmakta olduğunu göz önüne alırsak Urfa'nın sınırında yaşanan gelişmeler, yatırım için Urfa'ya gelmek isteyen firmalar üzerinde de olumsuz etkiler oluşturmaktadır.

Yaşanan nüfus artışı ile beraber şehir merkezi ve ilçelerimiz de dahil olmak üzere her 4 kişiden 1 kişinin Suriyeli olduğu, kayıt dışı istihdam sebebi ile işçi ücretlerindeki düşüşlerden dolayı yerli Urfa halkının, iş sıkıntısı içerisinde bulunduğu keza bu durumun yanı sıra, İller bankasından ilimiz için ayrılan bütçede Suriyeli Mültecilerin ilimiz nüfusuna yansıtılmadığı bu sebeple gelişen şehrimizdeki büyüme potansiyelinin de yavaşlama sürecine girdiğinden ve bölgede yaşanan Suriye olayları sebebi ile ilimizde yatırımların neredeyse aksama durumuna geldiğinden gerek yerli halkı gerekse de iş potansiyeli yüksek Suriyeli mültecilerinde istihdama kazandırabilmek adına sanayi yatırımları önem teşkil etmektedir. Bu nedenlerden dolayı İller bankasından ilimiz için ayrılan bütçede Suriyeli Mültecilerin ilimiz nüfusuna yansıtılarak belediyelere ödenek sağlanmasını talep ediyoruz.

Ayrıca, Suriyeliler tarafından gayri ahlaki işletmelerin, ilimizin değerleriyle bağdaşmadığı bu yüzden kapatılmasını talep ediyoruz.

7. YERLİ OTOMOBİL PROJESİNİN HAYATA GEÇİRİLMESİ

Yıllarca ülkemizde ne zaman ki milli bir proje söz konusu olsa, bunu baltalamak isteyenler olmuştur. Artık gün milli ruh ve beraberlik ile kendi projelerimizi dünyaya gösterme günüdür.  Yerli otomobilin Türkiye ekonomisi için ithalat kalemlerinden en önemli bir kalemdir.  Yerli otomobille beraber ithalat rakamlarında ciddi azalma olacağı gibi cari açığımızın kapanmasına da fayda sağlayacaktır.

TRC2 bölgesi illerinden Şanlıurfa’da işsizlik oranını %18 civarındadır. Şanlıurfa Türkiye’nin aldığı göçmen sayısının ¼ ne ev sahipliği yapmasıyla bu oran Urfa’da yüksek seviyelere çıktı. 3.organize sanayi bölgesinde otomobil fabrikası kurulursa hem Şanlıurfa’nın işsizlik oranının düşmesine büyük katkı sağlayacak hem de bölgeler arası gelişmişlik farkının kapatılmasına yönelik yapılan çalışmalara büyük bir katkı sağlayacaktır.

Ortadoğu pazarına yakınlığımız, üretilecek otomobilin ihracatı açısından büyük önem arz ediyor. Yanı sıra Türkiye’nin en uzun pistine sahip uluslararası düzeyde kurulan GAP Uluslararası havalimanımız, Türkiye’nin en genç nüfusu, otoban, limana yakınlığımız demiryolu ve birçok avantajımız bu fabrikanın burada kurulması için yeterli nedenler arasında yer almaktadır.

2012 yılında TÜİK in işsizlik tanımı ve kişilerin hane halkı işgücü anketine Şanlıurfa’da ‘’ev işleriyle meşgul’’ (ev hanımları) olduğunu beyan eden 120.000 ev hanımı 2013 yılında çalışmak istediklerini, beyan etmişlerdir. Kadın istihdamının neredeyse yok denecek kadar az olan bölgemizde, kurulacak olan fabrika ile kadınların istihdamına yönelikte ayrıcalık tanınabilir. Tüm bu şartlar göz önüne alındığında Otomobil Fabrikası ve Otomotiv Yan sanayi üretiminin Şanlıurfa’da yapılmasını talep etmekteyiz.

8. ANAHTAR TESLİM FABRİKALAR

Başbakanımız Prof. Dr. Sayın Ahmet Davutoğlu’nun Mardin’de açıklamış olduğu eylem planında Emek yoğun sektörler için anahtar teslim fabrikaların kurulacağını müjdesini vermişti. Bu fabrikaların Şanlıurfa içinde yapılmasını talep etmekteyiz.

Her ne kadar ilimiz Terörle bölgesi içerisinde yer almasa da Suruç ve Ceylanpınar olayları sebebi ile terörden etkilenmektedir. Bu sebeple ilimizin de Anahtar teslim fabrikaların yapılacağı iller arasında yer almasını talep etmekteyiz.

9.TÜİK

Yıllık genel TÜİK istatistikleri sonucunda ülkemizde yaşanılabilinir iller sıralaması yapılmakta ve bu sıralama kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Ancak elde edilen verilerle yapılan bu açıklama sonrasında, ülkemizde yaşanılabilinir iller kategorisinde başta tüm güneydoğu illerinin yer alması sebebi ile, bölgemizin tamamı turizm açısından ciddi zarar görmektedir. Bu konu ile ilgili olarak;

a-Ülkemizin her şehri bir bütün olarak düşünerek yaşanılabilinir şehirlerdir. TÜİK hangi kriterler ile bu sonuçları elde ettiğini merak ediyoruz. Çünkü, Şanlıurfa için düşünürsek 500 Bin Suriyeli mültecilerle kardeşçe yaşadığımız bir şehirde yaşanabilinirlik sıralamasında 73. sırada olmamız TÜİK verilerinin gerçek olmadığı kadar gereksiz olduğunu da yansıtmaktadır.

b-Ülkemizi bir bütün olarak düşünerek, TÜİK verileri sonucunda illaki bir ilimiz sonlarda kalacaktır. TÜİK verileri sonucunda hiçbir ilimiz için kazanım elde edilmemektedir. Eğer sıralamada geri kalmış illerin yaşanabilir seviyesini yükseltilmesi için yapılıyorsa bunun kamuoyu ile değil sadece yerel yönetimler ve ilgili kurumlarla paylaşılması gerekmektedir.