11 Eylül’de yürürlüğe giren SSK, Bağ-Kur borçlarının yapılandırma başvuru süresi 31 Aralık'ta doluyor. Gelir testi yaptırmayan genel sağlık sigortalılarının da 31 Mart 2015 tarihine kadar gelir testi yaptırmaları gerekiyor. Yapılan gelir testi geçmişe dönük olarak uygulanacak ve ona göre yeniden yapılandırma yapılacak. Sosyal Güvenlik Kurumu Müdürü İsmail Ünlü, Urfastar Gazetesi aracılığıyla vatandaşlara çağrıda bulunarak, bu fırsatı kaçırmamalarını istedi.

6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun yani ‘Torba Yasa’ hakkında merak edilen tüm soruları Urfastar Gazetesi masaya yatırdı.
Urfastar Gazetesi olarak Çalışanların, Emeklilerin ve Genel Sağlık Sigortalılarının yasa ile neler elde ettiklerini, BAĞ-KUR borçlarının dondurulmasından, borçların taksitlendirilmesinden, kredi kartıyla ödemeye kadar merak ettiğimiz tüm soruları Gazetemiz Muhabiri Uğur Budak sordu; Şanlıurfa Sosyal Güvenlik İl Müdürü İsmail Ünlü yanıtladı.

İşte yaptığımız röportajdan tüm ayrıntıları siz değerli okuyucularımızla paylaşıyoruz.

Uğur Budak; Torba yasada hangi borçlar yapılandırılabilecek?

İsmail Ünlü; İşveren ve sigortalıların 30.4,2014 Öncesine ait tüm borçları yapılandırılacaktır. 4/a,b,c statülerinden kaynaklanan prim, kesenek, kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, SGDP, İsteğe bağlı, topluluk sigortası primleri, ÖİV, Damga vergisi, Eğitim katkı payı, Özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilik üzerinde hesaplanan sigorta primleri,  Genel sağlık sigortası kapsamında primini kendi ödeyenlerin prim borçları, Taksitlendirilebilecek.

Uğur Budak; Yapılandırma için başvuru takvimi nedir?( yani vatandaş en son ne zamana kadar başvurmalı)

İsmail Ünlü; Yapılandırmadan yararlanmak isteyen vatandaşlarımız için 1 Ekim 2014 tarihinden itibaren başvurular başladı. Kanunun yürürlüğe girdiği 11.09.2014 ile 1 Ekim 2014 tarihi arasındaki müracaatlar da dikkate alınacaktır.  GSS borçluların dışındaki tüm borçlular için müracaatın son günü 31 Aralık 2014 tarihi mesai bitimidir. GSS borcu dışındaki tüm borçluların Peşin veya ilk taksit ödemeleri 02.02.2015 tarihinde yapılacaktır. Genel sağlık sigortası prim borcu olanlar ise itibaren en geç 30 Nisan 2015 tarihi mesai bitimine kadar müracaat edebilecekler ve 30.05.2015 (Hafta sonuna denk gelmesi nedeniyle 01.06.2015)  tarihine kadar ilk ödemelerini yapmaları gerekmektedir.

Taksitlerin ödenme süresine gelince; taksitler iki ayda bir ödenecek.  İşverenlerimiz internet üzerinden e-sigorta kanalıyla müracaat edebilirler ancak başvuruların barkotlu çıktılarıyla birlikte Müdürlüklerimize müracaat etmeleri gerekmektedir. Tüm borçlularımızın Son günü beklemeden bir an önce müracaat etmeleri, GSS için Gelir testi yaptırmayan vatandaşlarımızın da bir vakit geçirmeden gelir testi yaptırmalarını rica ediyoruz.

Uğur Budak; 3.         SGK prim borçları için bu kanun hangi imkânları getirdi?

İsmail Ünlü; Bu yasayla yapılan bir borç affı değil borçların yeniden yapılandırılmasıdır. Dolayısı ile idari para cezaları hariç, borç anaparaları (borç aslı) aynen tahsil edilecek, sadece gecikme cezası ve gecikme zammı silinerek bunun yerine üretici fiyat endeksi esas alınarak hesaplama yapılacak. Bu sayede borçların gecikme faizleri yerine daha düşük bir tutar ödenmiş olacak.  Ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olan idari para cezası aslının %50 si siliniyor. Geriye kalan tutara,  Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) uygulanarak yapılandırma kapsamında değerlendirilmektedir. Ayrıca bu kanun ile 100 liranın altındaki Sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası ile eğitime katkı payı, özel işlem vergisi ve damga vergisi borçlarını gibi küçük borçlar otomatik olarak sistem üzerinden silinmiştir.

Uğur Budak; Prim borcunda kaç taksit imkânı var, kredi kartıyla ödeme yapabilecek mi vatandaş?

İsmail Ünlü; 6, 9, 12 ve 18 taksitte ödeme imkânı olacak. Taksitle yapılan ödemeler için belirli bir katsayı uygulanacak. (6 taksit için 1,05 - 9 taksit için 1,07 - 12 taksit için 1,10 - 18 taksit için 1,15.) Taksitlerin ödenme süresine gelince;  taksitler 2 ayda bir ödenecek. Öte yandan yapılandırmadan yararlanmak isteyen borçluların, diğer şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şartı aranacak. Kredi kartı ile ödeme olanağı bulunuyor. Kurumumuzu www.sgk.gov.tr. İnternet sayfasından giriş yaparak kredi kartı veya banka kartı ile ödeme yapıla bilinmektedir. 

Uğur Budak; Vatandaş ödemesini aksattığı takdirde Yapılandırma bozulacak mı?

İsmail Ünlü; Tabi bu kanunda getirdiği bazı şartlar var. Nedir bu şartlar? Yapılandırma kapsamında taksitlendirilen borçların yanında cari ay borçlarının da ödenmesi gerekir Bir takvim ( 01.01.2015 tarihi ile 31.12.2015 arası)  yılında, 2 taksitten fazlasını ödemeyenlerin ve yine bir takvim yılında, 2 taksite kadar eksik yatırmış olup son taksitin 1 ay sonrasına kadar ödemeyenlerin yapılandırması bozulur. Burada istisnai bir durum söz konusudur. Taksitin %10 unu aşmayan 5 TL ye kadar eksik ödenen tutarlar yapılandırmayı bozmayacaktır.

Uğur Budak; Borçlarını yapılandıran ve aynı zaman da icralık olan vatandaşlarımız için her hangi bir düzenleme yapıldı mı?  (Prim Borçlarının yapılandırması icraları durduracak mı?)

İsmail Ünlü; Borcu nedeniyle hakkında icra takibi başlatılmış olup menkul veya gayrimenkul mallarına haciz konulmuş olanların, yapılandırmaya başvurarak borçlarını taksitlendirmeleri halinde konulmuş olan hacizler hemen kaldırılmayacaktır. Kurumumuza olan borçlarından dolayı üçüncü kişilerdeki (kefiller) hak ve alacaklarına (maaş, aylık veya gelir, kira, mevduat, istihkak, hakediş vb.) haciz konulmuş olan borçluların, yapılandırma başvurusunda bulunmaları halinde, üçüncü kişiler nezdinde ki hak ve alacaklar üzerine konulan hacizler; Peşin ödeme yolunun tercih edilmesi halinde, borcun tamamının ödenmesinin, Taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde ise, ilk taksitin ödenmesinin, Ardından kaldırılacaktır. Peki, Bugüne kadar gelen hacizler konusunda ne yapılacak? Hemen yeri gelmişken bu konuya da açıklık getirelim, alacaklara karşılık uygulanan hacizler, yapılan ödemeler oranında kaldırılacak ve o miktara isabet eden teminatlar iade edilecektir.  

Uğur Budak; Genel Sağlık Sigortası borçlularına hangi imkânlar getirildi?

İsmail Ünlü; İlimizin geniş kesimlerini yakından ilgilendiren bir diğer önemli konuda;  şüphesiz ki 01.01.2012 tarihinde yürüklüğe giren ve re’ sen tescili yapılan Genel Sağlık Sigortası borçlularıdır. Bu kişiler den hiç gelir testi yaptırmayanların (70.000 kişi)  az önce belirttiğim tarihler içerisinde gelir testine başvuranların GSS primleri gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren güncellenecektir. Re sen tescil edilmekle birlikte süresi dışında gelir testi yaptıranların,  test sonucuna göre tescil tarihinden itibaren borçları yeniden hesaplanacaktır. Genel sağlık sigortası prim borcu olanlar, prim borcu aslının tamamını 31.05.2015 kadar ödemeleri halinde bunların borçlarına gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmayacak dolayısıyla sadece borcun anaparası alınmış olacaktır. Bu imkan vatandaşlarımız için önemli bir fırsattır. Hiç gelir testi yaptırmayanların yasal süresi içinde başvurup yaptıracakları gelir testi sonucunda hane halkının kişi başına düşen geliri asgari ücretin 1/3 ünden düşük (378 TL’nin) olduğu tespit edilenlerin geçmişte resen tahakkuk ettirilen primleri silinecektir.  Bu nedenle az önce bahsetmiş olduğum 700.000 civarında vatandaşımızın bir önce gelir testi yaptırarak durumlarını güncellemeleri gerekmektedir. Çünkü şu anda aylık 136,08.-TL priminden borçları tahakkuk ettiriliyor, gelir testi sonucunda G0 kapsamında çıkanların tüm borçları silinecektir.

Uğur Budak; Yapılandırmaya girenler sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanabilecekler peki?

 İsmail Ünlü; Primini Kendisi ödeyerek sigortalı olanların sağlık hizmeti alabilmeleri için 2014 Mayıs veya sonraki aylara ait kuruma 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının bulunmaması şart. Bu kişilerin sağlık hizmeti alabilmeleri için önceki ay ve dönemlere ait borçlarını tamamen ödemeleri veya bu yapılandırma kapsamında borçlarını taksitlendirmişlerse ilk taksiti ödemeleri gerekiyor. Sağlık hizmeti sürekli alabilmek için devam eden aylara ait prim borçları ve yapılandırma kapsamındaki taksitleri düzenli olarak ödemeye devam etmeleri gerekmektedir.

 

Uğur Budak; Torba yasa ile BAĞ-KUR’lulara hangi imkân sağlandı, nasıl faydalanacaklar?

30.04.2008 tarihine kadar olan sigortalılık süreleri 5 yıl ve daha fazla süre ödeme yapılmadığı gerekçesi ile durdurulanlardan 6552 sayılı torba yasa ile yapılan düzenlemeyle durdurulmuş olan bazı hizmetlerin tekrar ihyası (canlandırılması) olanağı doğdu. Bu düzenleme bazı BAĞ-KUR sigortalılarına erken emeklilik imkânı sağlayabilir. 1479 SK ve 2926 SK sigortalı iken sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlardan, bu süreleri 11 Eylül 2014 tarihi itibarıyla ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak sahipleri, 31.12.2014 tarihine kadar Kuruma müracaat ederek, durdurulan sigortalılık süreleri için 02.02.2014 tarihine kadar ödeme yapmaları halinde ihya yapılabilecek. Bu borçlar taksit yapılmayacak olup belirtilen süre içerisinde defaten ödenmesi gerekecektir.

Uğur Budak; Evde temizlik hizmetlerinde çalışanlar sigortalı olacak mı?

İsmail Ünlü; Evlerde temizliğe yardımcı olarak günübirlik gelen kişilerin sosyal güvenlikten yoksun oluşları ve bu kişilerin zaman, zaman iş kazalarına uğramaları bu konuda bir düzenlemeyi gerektiriyordu. Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içindeki çalışma saati toplanarak hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün          ve daha fazla olan sigortalılar normal işyerlerinde çalışan sigortalılar gibi 4-a (SGK) sigortalısı olacaklar.  Ay içinde 10 günden az çalıştırılan ev hizmetlileri için hizmet alan aileler iş kazalarına karşı asgari ücret üzerinden belirlenen PEK tutarının %2si oranında iş kazaları ve meslek hastalıkları primi ödeyecekler. Bu durumda olan çalışanlar emeklilikleri ve sağlık yardımlarından yararlanma bakımından primlerini Talepleri halinde % 2 primin ait olduğu ayı takip eden ay sonuna kadar %32,5 primi kendileri ödeyerek isteğe bağlı sigortalılar gibi kendileri ödeyebilecekler. Bu şekilde kendi primlerini ödeyenler yine 4-a Yani SGK sigortalısı sayılacaklar. Yeni bir sigorta kolu böylece doğmuş oldu. Şuanda bu konuyla ilgili çalışmalar devam etmektedir.

Uğur Budak; Yurtdışında ki çalışan vatandaşlarımız için ne gibi yenilikler getirildi?

İsmail Ünlü; Torba Yasayla hizmet borçlanması konusunda yapılan bir diğer değişik ise yurtdışı hizmet borçlanmasıyla ilgilidir. Torba yasadan önce T.C. vatandaşları sadece yurt dışında geçen süreleri için yurtdışı borçlanması yapabiliyordu, yeni düzenlemeye göre      doğumla Türk vatandaşı olup da vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını kaybedenler de yurtdışı borçlanması yapabilecek. Dolayısıyla artık mavi kart sahipleri de yurt dışında geçen sürelerini borçlanabilecekler. Bir diğer değişiklik de Yurt dışında yaşayanların sigortalılık başlangıcı ile ilgili; Sigortalının hizmetinin geçtiği ülke ile imzalanmış olan sosyal güvenlik sözleşmesinde, kişinin Türkiye’deki sigorta başlangıcından      önce ilgili ülke sigortasına            girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm varsa, yurtdışı         borçlanmasında o kişinin sigortalılık başlangıcı olarak Türkiye’deki sigortalılık başlangıcı değil, daha önce olan o ülkedeki ilk defa çalışmaya başladığı tarih, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecek.

Uğur Budak; Kanunla Başka bir yenilikte; Yardımcı üreme tedavilerinde yapıldı. Nedir Bu yenilik?

İsmail Ünlü; Evli Olmakla Birlikte Çocuk Sahibi Olamayan Genel Sağlık Sigortalısının Yardımcı Üreme Yöntemi İle Tedavilerinde Masrafları Kurumca Karşılanacak Deneme Sayısı 3’e çıkarıldı. Katılım payları: 1.deneme %30,2.deneme%25,3.deneme %20 olarak    belirlendi. Vazife malullüğü aylığı alanlardan yardım almadan yaşam için gerekli hareketleri yapamayacak derecede malul olanların yardımcı üreme tedavi masraflarının karşılanmasında diğer yöntemlerden sonuç alamama ve 5 yıl sigortalılık 900 prim günü şartları kaldırıldı.

Uğur Budak; Doğum borçlanması kaç çocuk için olabilecek?

İsmail Ünlü; Daha önceleri bilindiği gibi 4/a sigortalıları 2 defaya mahsus olmak üzere Doğum borçlanması yapabilmekteydiler. Bu yasa ile İlk defa devlet memurları ve BAĞ-KUR lulara doğum borçlanması yapma imkânı getirildi ve borçlanılabilecek doğum sayısı 3 e çıkarıldı. Ancak Burada dikkat edilmesi gereken husus sigortalı işe girişten sonra çocukların dünyaya gelmesi, çocukların yaşıyor olması ve doğumdan sonra sigortalı çalışma ile çakışmaması şartı ile en fazla 3 çocuk için 6 yıla kadar borçlanma imkânı getirildi. Buraya kadar tamam Asıl burada önemli bir husus bugüne kadar staj dönemi sigortalı başlangıç tarihi olarak kabul edilmiyordu; Ancak Doğum borçlanması konusunda bayanlarımız için bu süre dikkate alınacak; Nasıl mı olacak Şöyle Staj döneminden sonra 3 çocuk dünyaya getiren Bayan Çocukları da hayatta, 3 çocuğundan sonra 4/a,b,c farketmez sigortalılığı başladığını düşündüğümüzde 3 çocuk için borçlanma yapabilecek ve Sigortalılık başlangıç tarihini 6 yıl geriye çekebilecek böylece daha erken bir tarihte Emekli olma imkanına kavuşacaklar.

Uğur Budak; Sayın Müdürüm son olarak Çalışmalarınıza da değinmek istiyorum. Yapılandırma süreci devam etmekte kurum olarak yapılandırma süreci nasıl geçiyor, bunlara nasıl cevap veriyorsunuz, çalışmalarınız nelerdir?

İsmail Ünlü; Bizim hizmetteki anlayışımızı; çözüm odaklılık, verimlilik ve güvenirlilik üzerine kurmaya çalışıyoruz. Bu perspektifte özel sektör zihniyeti ile hareket ediyoruz. Vatandaşımızın hizmete erişimi ve Kurumumuza geldiğinde rahat etmesi bizim önceliğimiz.  Bu nedenle bekleme salonlarımıza girişte Genel Sağlık sigortası ve Diğer Yapılandırma işlemleri için girişleri ayırdık. Vatandaşımızın Kuruma müracaatında ilk olarak kurduğumuz özel ekip yönlendirme personelimiz vatandaşımızın yapacağı işleme göre yönlendirme yaparak doğru yerden sıra alınması sağlayacak, bekleme salonumuzda insanların oturabileceği bank sayısını artırarak ferah bir ortam yaratmaya çalıştık. İşlem sırasını bekleme esnasında ücretsiz çay ve su gibi ikramları sunduk, bunun dışında TV izleme imkânını da sağladık. Gelen yoğunluğa göre 5-10 dakikalık bir bekleme süreci içerisinde vatandaşımızın işlemlerini tamamlıyoruz. Vatandaşımızın işlemi banko da değil de serviste çözülecek ise burada yönlendirme personeli kişinin doğru servise yönlendirilmesini sağlayacak, gerekirse refakat edecek. Kendisini ifade zorluğu yaşaya vatandaşlarımız için Kürtçe ve Arapça bilen personelimiz vatandaşımızın en kısa sürede işlemini tamamlamasını sağlayacak. Bunun dışında Özürlü ve Yaşlı vatandaşlarımızı talepleri halinde evlerine kadar kurum araçlarımızla götürüyoruz. Vatandaş odaklı çalışmalarımızdan bir tanesi de geleceğimizin teminatı olan gençlerimizle alakalı, Milli Eğitim Müdürlüğü ile yaptığımız yazışmalarla 18 yaşını geçmiş veya dönem içerisinde 18 yaşını dolduracak öğrencilerimizin muhtemel karşılaşacakları sorunları önceden bertaraf etmek amacıyla öğrenim durumlarına ilişkin bilgileri istedik. Şanlıurfa Merkez ve İlçelerinde toplam MEB’ bağlı 187 orta öğrenim gören okulumuz mevcut. Kurumumuz uygulamalarında orta öğrenim ( ortaokul ve lise) öğrencilerinin 18 yaşını doldurmaları halinde Kurumumuza öğrenci belgesi ibraz etmek suretiyle hak sahipliklerine 20 yaşına kadar devam edebiliyorlar. Ancak bu belge süresi içerisinde bize teslim edilerek işlem yaptırmamaları durumunda sağlık kuruluşları tedavilerini yapamıyor hatta çoğu zaman Genel Sağlık Sigortalısı olarak Re ’sen tescilleri yapıldığından borçlu bile görünebiliyorlar. Haliyle bize müracaat ediyorlar biz okuldan belge getirmelerini istiyoruz Hasta hasta okula gidiyorlar ya da, aileler işlerini bırakıp bu belge için okul müdürlüklerini meşgul ediyorlar. tekrar belge ile bize müracaat ederek işlemlerini tamamlayıp doktorun yolunu tutuyorlar. Yaptığımız bu çalışma sayesinde gençlerimiz ve ailelerinin sağlık kuruluşlarına gittiklerinde kötü sürprizlerle karşılaşmalarının önüne geçmeyi hedefliyoruz. Şuana kadar 20 yakın okulumuzdan 1000 kayıt kurum kayıtlarımıza intikal etti Bu ne demek biliyor musunuz? 1000 öğrencimizin ve ailesinin kurumumuza gelmeden işlemleri yapıldı demektir. Okullarımız bu kayıtları göndermeye devam ediyor. İnşallah Şanlıurfa da bu öğrenci belgesi isteme işini ortadan kaldıracağız. Yakın bir tarihte ise özel bir birim kurarak vatandaşlarımızın ne zaman emekli olacaklarını, ne kadar maaş alabileceklerini öğrenebilecekleri bir birim olacak. Eğer vatandaşımız bu talebini dışarıdan birbirlerine ihtiyaç duyuyorsa demek ki biz işimizi iyi yapmıyoruz demektir. Bunun önüne geçebilmek için arkadaşlarımızla gerekli çalışmalara başladık. En kısa süre içerisinde bu projemizi de hayata geçirmeyi planlıyoruz.  Bunun dışında gelecek iki yıl içinde emekli olacak vatandaşlarımızın işlemlerini önceden tamamlayarak emeklilik müracaatlarında bir çay içme süresi içerisinde aylıklarını bağlamayı hedeflemekteyiz.

Uğur Budak; Urfastar Gazetesi olarak sorularımıza verdiğiniz içten cevaplar için size teşekkür ederiz. Çalışmalarınızda kolaylıklar ve güzellikler diliyoruz.

İsmail Ünlü; Bizde Urfastar Gazetesine teşekkür ediyor. Yönetime ve çalışan tüm arkadaşlara şükranlarımı sunuyorum. Basın olarak insanları bilgilendirme ve kamu görevi yapmaktasınız. Yayın hayatınızda başarılar diliyor. Tüm Şanlıurfa halkına saygı ve sevgilerimi gönderiyorum.