Batıl inanç mıdır, örf, gelenek midir bu ramazan günü fazla karıştırmaya takatim yok. Ama şu Çarşamba işi üzerinde durulmaya değer.
Eskiler Çarşamba günü neredeyse tatil ederlerdi. Çarşamba günü işe başlamaz, çamaşır yıkamaz, tırnak kesmez, önemli işleri/alışverişleri Çarşamba günü dışına bırakırlar, hatta öyle kadınlar vardı ki Çarşamba günleri evlerini bile süpürmezlerdi. Çarşamba’nın hayırsızlığına inanırlardı.
Bizim çocukluğumuzun dini anlayışı ya da görüşü bu idi. Dini yönü hemen hemen yok gibiydi zaten. Çarşamba’ya kara Çarşamba derlerdi.
İslamı yaşadığını düşünen analarımız Çarşamba günü eve süpürge vurmayıp, çamaşır yıkamazken Peygamberin hadislerinden de ilimden de habersizlerdi. Peki bu tutum nereden geliyordu? Yazılı bir şey okumamış, dini bir sohbete katılmamışlardı. Çarşamba günü yaptıkları tek şey bahar ve yazda pikniğe gitmek, kışın ev gezileriydi. Çarşamba’nın uğursuzluğuna inanırlardı. Başlarına bir felaket gelse, bir kaza olsa “Çarşamba günü bunu yaptığımız için oldu” derlerdi.
Aradan yıllar geçip okuyup, araştırdıkça Çarşamba gününün inanan Müslümanlar için değil de azgınlıkları nedeniyle helak edilen kavimler için kara gün olduğunu öğrendik.
Bundan yirmi yıl öncesine, teknoloji çağına kadar diyelim bu tutum katı şekilde devam etti. Günümüzde de Çarşamba günü iş yapmayanlar, Çarşamba’yı uğursuz sayanlar vardır.
İslami tarih kitapları ve Hadisler incelendiğinde, zulme uğrayan kavimlerin Çarşamba günü bununla karşılaştığına dikkat çekilir. Cabir bin Abdullah’ın rivayetine göre peygamberimiz Hendek savaşı sırasında kafir ordularına karşı üç gün, pazartesi, Salı ve Çarşamba günü beddua etmişti. Çarşamba günü ikindiye yakın bedduası kabul oldu. Yine İbn-i Abbas da “Hiçbir kavme Çarşamba günü dışında azap edilmemiştir” rivayetini yapar.
Buna göre Çarşamba günü zalimler için azap, müminler için kurtuluş ve ferahlama günüdür. İyiliğe çalışanlar için çarşambanın uğursuzluğu diye bir tutum olamaz.
Gayrimüslim kültürünün mutfaktan inanca kadar ağır ve baskın olduğu Urfa’da Çarşamba’nın uğursuzluğu gibi çok daha farklı batıl inançlar vardı.
Oysa İslam inancında Çarşamba günü başlanılan işlerin hayırla biteceği söylenir. Hatta bu durum, zayıf bir hadisi şerife dayandırılır. İlim ehli, derseler Çarşamba günü başlamaya özen gösterir. Çünkü ilmin nur olduğuna, nur’un da Çarşamba günü yaratıldığına inanılır. İslama göre Çarşamba günü ağaç dikmek de iyi görülmüştür. Çarşamba günü duaların kabul olacağı ifade edilmiş, alışveriş dahil dinen meşru her işin yapılabileceği belirtilmiştir.
Ama bazı hadislerde de kameri ayların son çarşambasının uğursuz olduğu belirtilir. Her ayın son çarşambası bela ve musibetlerin insanların üzerine yağdığına inanılır.
Batıl mıdır, değil midir bilmiyoruz. Ama bu çarşambalarda bir iş var.
Bu arada ben çarşambadan zarar görmedim. Çarşamba doğdum, Çarşamba evlendim, Çarşamba askere gittim, Çarşamba günü işe girdim, Çarşamba günü işyeri açtım. Bugün bile hayırlı işlerimin çoğu çarşambaya denk gelir. Mesela alacak tahsilatlarım genelde Çarşamba günü olur.
Fazla takılmayalım..
