Bir ev sahibi olmayı hayal edenlerin ilk başta aklına gelen kuruluş elbette Başbakanlık Toplu Konut İdaresi, kısa adıyla TOKİ.
TOKİ bugüne kadar Şanlıurfa’da binlerce kişiyi ev sahibi yaptı. İnsanlar, ömür boyu kira ödemek yerine 10-15 yıl kira bedeli öder gibi ev sahibi oldular, olmaya devam ediyorlar.
Ancak inşaat gibi bir işe başlamak gibi, bitirmek ve sorunsuz teslim etmek de büyük bir zorluk. Hele yapacağınız inşaattaki konut sayısı yüzlerle, binlerle ifade ediliyorsa, ehil olmayan ellerde bunu başarmak daha da zordur.
TOKİ’nin Şanlıurfa’da inşa ettiği konutların hemen hepsinde çok büyük sorunlar yaşandı. Zamanla büyük sıkıntılar giderilse de satış sözleşmesinde belirtilen çoğu husus TOKİ tarafından yerine getirilmedi.
Malum devlet işleri en düşük fiyatı veren yükleniciye ihale edilir. Ucuz fiyata işi alan müteahhit firma ise kâr edebilmek için en bilindik yöntem olan çalmaya başvurur. Malzeme kalitesinden çalır, işçilikten çalır, görünmeyenleri yapmaz, sonunda kaçıp giderek kendini kurtarmaya çalışır.
TOKİ’nin Urfa’da gazetecilere yaptırdığı Karaköprü 229 konut projesi de aynı böyle oldu.
Yüklenici firma 2 yılda teslim etmesi gereken inşaatı, 4 yılda teslim edemedi. Sabırlar taşıp, şikayetler artınca 1 Kasım seçimleri öncesi siyasi rant devşirmek istenince konutlar eksik gedikleriyle hak sahiplerine teslim edildi. Evlerine giren hak sahipleri tam sevinecekken, hayal kırıklığına uğradılar. Binalarının merkezi ısıtma sistemi yapılmamış, asansörler çalışmıyor, kapılar, pencereler yapılmamış, çoğu dairenin parkesi döşenmemiş, bir bardak su döksen olduğu gibi alt kata akıyordu.
Yüklenici firma işi bırakıp kaçınca TOKİ’nin işi tekrardan ihale ettiği firma da ufak tefek eksikleri yapıp o da elini ayağını çekti. Basın sitesi sakinleri kaderleriyle başbaşa kaldılar.
TOKİ’nin yapım şartnamesinde kapı kollarının renginden, elektrik anahtarlarının modeline kadar ayrıntılandırdığı inşaatlar, en adi malzemeler kullanılarak en kötü işçilikle yapılmıştı. Şartnamede özellikle vurgulanmasına rağmen daire kapıları ağaç yerine, üzerine boya sürülerek ağaca benzetilmiş mdf malzemeden imal edilmişti.
Bir inşaatta olmazsa olmaz kabule edilen asansör ve güvenlik sistemleri yapılmamış, idareye ayrılan bölümlerin, çatı katlarının kapıları takılmamış ama kağıt üzerinde herşey tamam gösterilmişti.
Önceki akşam TOKİ Şanlıurfa Karaköprü 229 konut projesinde bir rezalet daha yaşandı.
Müteahhitten alacağı parayı alamayan esnaflar, elektrik sistemlerini, asansör kartlarını sökerek vatandaşı bir çıkmazın daha içine atıverdiler. Elektrikçi elektrik sistemlerini, sucu tesisatlarını, asansörcü asansörleri söküp götürdü. Yarın betoncu da beton paramı almadım diyerek binayı götürmeye kalksa şaşmamak gerek. Sitede yapılmamış yüzlerce eksiğin yanında, TOKİ sakinleri bir de esnafın batan gemiden mal kurtarma telaşıyla karşı karşıya kaldı. Geceyi Karakolda suç duyurusunda bulunarak geçiren site yöneticileri, bina sakinlerine ne diyeceğini şaşırdı.
Sormak gerekiyor. TOKİ bu işi ihale ederken yüklenici firmadan teminat ve taahhüt almadı mı? Almaması imkânsız. Aldı ise bu taahhüt ve teminata göre işleri neden takip etmiyor? TOKİ yetkilileri inşaata gelip eksikleri tespit etmekten aciz mi? TOKİ yetkileri, neden bu kadar rezalete göz yumuyor?
Urfa’da toplu konut rezaleti var.
Millete şikayet ediyoruz.
Devlete şikayet ediyoruz.
